Từ vườn rau của người K'Ho
Tháng 6 bọn mình có dịp 10 ngày tại Sivananda Yoga Đà Lạt và ghé thăm các đối tác vườn rau của True Juice. Sáng nay tiết trời se lạnh, lại nhớ về cảm giác sáng sớm tại Đà Lạt. Hồ Xuân Hương vẫn bình yên. Buổi sáng mờ mờ trong cơn mưa. Tiết trời se lạnh và mình thích những con dốc quanh co, đường phố nhỏ.
Có dịp quay lại, lại thấy nhà vườn kính mọc lên nhiều hơn, và nỗi lo của người Đà Lạt cũng lớn hơn vì lẽ đó. Người Đà Lạt nhẹ nhàng, tình cảm. Khí hậu, cảnh vật ở đây khó có thể khiến người ta âu lo suy nghĩ được. Nhưng khi nói về việc trồng rau và hoa màu. Họ sợ.
Giờ đâu cũng nhà kính, thuốc phun mù mịt chả biết sương hay thuốc. Thuốc xua côn trùng, nấm, sâu bệnh, thuốc còn trên lá, trong thân rau, thuốc ngấm xuống đất. Vào nước, lẫn trong không khí. 5 năm, 10 năm rồi và chắc còn dài hơn thế nữa. Dân Đà Lạt và những thế hệ con cháu đang sống với nguy cơ và những lo sợ ngày một lớn hơn.
Những trang trại nhà kính ôm quanh thành phố nhỏ, càng quy mô, cạnh ngay đường quốc lộ, dễ vận chuyển, người ta lại càng kinh hãi nó. Người ta nói nhiều về nó nên bác tài taxi cũng rành chuyện.
Đà Lạt cấp rau cho cả miền Nam, một phần chuyển ra Bắc. Những loại rau ôn đới như kale, cần tây, củ dền ngoài Bắc khó trồng đều từ vùng đất này đi.
Nói chuyện với anh Vũ, anh Phong. 2 chàng trai thành thị, bỏ phố về nương. Càng thấy trân trọng nỗ lực và tâm huyết của họ và những người nông dân muốn theo đuổi con đường khác. Phi về những vườn nhỏ, phải đi sâu trên vùng đồi ở Trại Mát, theo chân anh Vũ về khu người K'Ho - những hộ dân anh gắn bó theo suốt họ vài năm thuyết phục trồng rau canh tác tự nhiên, không dùng thuốc bảo vệ thực vật và hạn chế tối đa hóa chất độc hại trong canh tác.
Cộng đồng những người làm nông nghiệp bền vững ở Đà Lạt nho nhỏ, họ biết nhau cả. Biết con đường mình đi khó. Rất khó. Chả biết nỗ lực của mình đến đâu nhưng họ tin và cứ làm thôi.
Niềm tin - lại là cái cái cuộc sống vội vã hay đánh rơi, đùa nhau rằng người thành phố chả tin cái gì quá 30p cũng chẳng lạ. Đôi khi mình biết họ làm cũng không hẳn vì để có niềm tin với người khác, mà niềm tin đó nó có ý nghĩa với chính mình. Có niềm tin bạn mới bước tiếp được. True Juice trải qua hơn 3 năm nỗ lực và bọn mình cũng tin điều đó.
P/S: Đang rất suy nghĩ về nước Mỹ, về một vườn rau của riêng True Juice - nơi trồng riêng tía tô, bó xôi, kale, cần tây... Liệu có ai đến thăm mình không?
Thầy mình nói: "Chỉ cần có mục đích đúng đắn và nỗ lực, nó sẽ tự lan tỏa." và dần dần càng đi mình thấy nó đúng.